Doktorzy honoris causa
Jan Krenz 
Andrzej Koszewski 
Jadwiga Kaliszewska 
Stefan Stuligrosz 
Wiesław Ochman
Doktorzy honoris causa
Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu
Jan Krenz (1926-2020); doktorat honorowy przyznany w roku 2000
Światowej sławy dyrygent i kompozytor. Wychowanek Zbigniewa Drzewieckiego (fortepian) i Kazimierza Sikorskiego (kompozycja), u drugiego z wymienionych odbył studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi, studiując równocześnie w klasie dyrygentury Kazimierza Wiłkomirskiego.
Po debiucie dyrygenckim w Łodzi (1946) objął funkcję drugiego dyrygenta w Państwowej Filharmonii w Poznaniu (1947-1949), następnie podjął współpracę z Grzegorzem Fitelbergiem i Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach (1949-1951). Po śmierci Fitelberga (1953) został dyrygentem i dyrektorem zespołu, pełnił tę funkcję do roku 1968, by następnie objąć stanowisko dyrektora artystycznego Teatru Wielkiego w Warszawie (1968-1973), równocześnie będąc dyrygentem orkiestry Danmarks Radio w Kopenhadze.
Współpracował z wieloma wybitnymi zespołami, m.in. Yomiuri Nippon Symphony Orchestra w Tokio, Berliner Philharmoniker, Staatskapelle Dresden, orkiestrami Filharmonii w Leningradzie i Petersburgu, Concertgebouw Orchestra w Amsterdamie, zespołami w Nowym Jorku i Detroit oraz czołowymi orkiestrami londyńskimi. W 1979 roku podpisał trzyletni kontrakt jako Generalmusikdirektor miasta Bonn i z sukcesami prowadził orkiestrę Beethovenhalle. Następnie podjął współpracę z Radiem Holenderskim w Hilversum (1979-1982), a od roku 2005 przez trzy kolejne lata pełnił funkcję Dyrektora Artystycznego Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie.
Jako kompozytor debiutował Kwartetem smyczkowym w czasie okupacji na prywatnym koncercie konspiracyjnym. Pisał muzykę kameralną, wokalną, symfoniczną. Po piętnastoletniej przerwie powrócił do komponowania w latach 80. XX wieku. Powstały wówczas takie dzieła jak Missa breve, Musica da camera, Epitaphion, II Symfonia, Sinfonietta per fiati, III Symfonia. Pisał również muzykę teatralną i filmową, m.in. do takich obrazów jak Kanał Andrzeja Wajdy czy Eroica Andrzeja Munka.
Za swą bogatą działalność otrzymał wiele nagród, wśród najważniejszych wymienić należy m.in. Złoty Krzyż Zasługi, Nagrody Związku Kompozytorów Polskich, nagrodę „Diamentowa Batuta” z okazji 70-lecia Polskiego Radia, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Polskiej Gloria Artis” oraz liczne nagrody międzynarodowe przyznawane za znakomite nagrania płytowe.
Stefan Stuligrosz (1920-2012); doktorat honorowy przyznany w roku 2002
Jeden z najwybitniejszych polskich chórmistrzów XX wieku, twórca słynnego Chóru Chłopięcego i Męskiego Filharmonii Poznańskiej „Poznańskie Słowiki”, kompozytor, pedagog, wieloletni rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu (obecnie: Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego).
Jako chłopiec śpiewał w Poznańskim Chórze Katedralnym kierowanym przez ks. Wacława Gieburowskiego. Po zakończeniu II wojny światowej podjął studia muzykologiczne u Adolfa Chybińskiego na Uniwersytecie Poznańskim (dyplom w roku 1951). Ukończył także klasę śpiewu solowego u Marii Trąmpczyńskiej (1951) oraz klasę dyrygentury u Waleriana Bierdiajewa (1953) w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu.
Przez trzydzieści lat – do przejścia na emeryturę w roku 1982 – Stuligrosz związany był z poznańską uczelnią muzyczną. Uruchomił klasę chórmistrzowską na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki, a od roku 1973 stał na czele Katedry Chóralistyki. Pełnił funkcje kierownicze w uczelni, m.in. dziekana Wydziału Wokalnego w latach 1964-1967 oraz – przez pięć kolejnych kadencji – rektora w latach 1967-1981.
Sercem działalności Stefana Stuligrosza był Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Poznańskiej „Poznańskie Słowiki”. Repertuar zespołu obejmował ponad 1000 zróżnicowanych stylistycznie i gatunkowo utworów, od monodii średniowiecznej do kompozycji współczesnych. Poznańskie Słowiki pod kierownictwem Stuligrosza dawały ok. 60 koncertów rocznie, występowały na terenie całej Polski oraz w Europie, Ameryce Północnej i na dalekim Wschodzie. Chór uczestniczył w renomowanych festiwalach muzycznych i współpracował z wybitnymi artystami i zespołami.
Prowadził badania nad muzyką chóralną i chóralistyką, komponował muzykę religijną związaną z liturgią Kościoła katolickiego, opracowywał muzykę dawną i ludową na chóry. Pozostawił po sobie ok. 600 utworów o tematyce religijnej, w tym msze, motety, kolędy i pastorałki. Jest również autorem pamiętników Piórkiem Słowika.
Został uhonorowany wieloma polskimi i zagranicznymi odznaczeniami, m.in.: Krzyżem Komandorskim Orderu „Polonia Restituta”, Honorowym Obywatelstwem Miasta Poznania, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu „Polonia Restituta”, Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Polskiej Gloria Artis”, Orderem Orła Białego.
Jadwiga Kaliszewska (1936-2012); doktorat honorowy przyznany w roku 2007
Wybitna polska skrzypaczka, pedagog wielu nagradzanych muzyków. Absolwentka klasy skrzypiec Eugenii Umińskiej w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, związała swoje losy zawodowe z Akademią Muzyczną im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu (od 1961). Koncertowała w kraju i za granicą, m.in. w Austrii, Bułgarii, Czechach, Francji, Holandii, Niemczech, Jugosławii, Rosji, Rumunii, Włoszech, Związku Radzieckim; była prymariuszem zespołu Collegium Musicorum Posnaniensum.
Brała udział w prestiżowych międzynarodowych konkursach skrzypcowych w Poznaniu (1957) i Paryżu (1979), w roku 1962 otrzymała wyróżnienie na IV Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu.
Przez szereg lat była związana z Towarzystwem Muzycznym im. Henryka Wieniawskiego jako członek zarządu, prezes, a także wielokrotny juror organizowanego przez Towarzystwo Konkursu, którego – jak wspomniano – sama była laureatką. W wyniku jej inicjatywy i współpracy z tą instytucją co pięć lat odbywają się ogólnopolskie konkursy smyczkowe (altowiolistyczne, wiolonczelowe, kontrabasowe, skrzypcowe) i lutnicze. W 2005 roku zainicjowała również Ogólnopolski Konkurs Skrzypków im. Eugenii Umińskiej w Poznaniu.
Przez wiele lat prowadziła klasy skrzypiec w Akademiach Muzycznych w Poznaniu i Bydgoszczy, a także w Państwowym Liceum Muzycznym im. Henryka Wieniawskiego, które powstało z myślą o najwybitniejszej i najbardziej uzdolnionej młodzieży. Owa Szkoła Talentów od 2013 roku nosi imię Jadwigi Kaliszewskiej.
Wykształciła całe pokolenie znakomitych skrzypków, laureatów ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów, m.in. Piotra Milewskiego, Bartosza Bryłę, Krzysztofa Baranowskiego, Dominikę Falger, Bartłomieja Nizioła, Aleksandrę Januszajtis, Jarosława Nadrzyckiego, Jakuba Haufę, Martę Pawłowską, Macieja Strzeleckiego, Maję Syrnicką.
Jej wieloletnia praca została uhonorowana wieloma nagrodami i odznaczeniami, wśród których znajdują się m.in. Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski, Krzyż Ofierski, Krzyż Komandorski Orderu „Polonia Restituta” czy Odznaka Honorowa Miasta Poznania i Nagroda.
Wiesław Ochman (ur. 1937); doktorat honorowy przyznany w roku 2010
Światowej sławy śpiewak operowy, tenor liryczny. Naukę śpiewu rozpoczął dopiero w trakcie studiów (Wydział Ceramiki w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie) pod kierunkiem Gustawa Serafina i Marii Szłapak. Zadebiutował w roku 1960 na scenie Opery Śląskiej w Bytomiu partią Muezina w Casanovie Ludomira Różyckiego. W sezonie 1963/1964 występował na deskach Opery Krakowskiej, następnie w Warszawie, kreując partię Jontka w Halce Moniuszki, tytułowego bohatera w Fauście Gounoda i Cavaradossiego w Tosce Pucciniego. Kolejne lata (1966-1968) przyniosły angaż w zespole Deutsche Staatsoper w Berlinie.
W 1967 roku rozpoczął karierę międzynarodową, występuje na najważniejszych scenach operowych i estradach, m.in. w La Scali w Mediolanie, Metropolitan Opera w Nowym Jorku, operach w Barcelonie, Berlinie, Buenos Aires, Chicago, Hamburgu, Madrycie, Moskwie, Paryżu, Rzymie, Salzburgu, San Francisco, Sewilli i we Wiedniu. Brał udział w prestiżowych festiwalach muzycznych, współpracując z najwybitniejszymi dyrygentami takimi jak m.in. Herbert von Karajan, Karl Böhm, Marek Janowski, Jacek Kasprzyk, Jan Krenz, Rafael Kubelik, James Levine, Ricardo Muti, Mścisław Rostropowicz, Jerzy Semkow, Karol Stryja, Antoni Wit. Partnerował śpiewaczkom takim jak m.in. Agnes Baltsa, Teresa Berganza, Helen Donath, Gundula Janowitz, Gwyneth Jones, Birgit Nilsson, Margaret Price, Ewa Podleś, Renata Scotto, Stefania Toczyska, Stefania Woytowicz oraz śpiewakom tej klasy, co m.in.: Dietrich Fischer-Dieskau, Nicolai Gedda, Tito Gobbi, Andrzej Hiolski, Bernard Ładysz, Ruggiero Raimondi, Peter Schreier.
Repertuar operowy i operetkowy Wiesława Ochmana to ponad 40 głównych partii tenorowych w dziełach: Mozarta, Rossiniego, Donizettiego, Bizeta, Verdiego, Czajkowskiego, Musorgskiego, Moniuszki, J. Straussa syna, Pucciniego, Lehára, R. Straussa, Szymanowskiego, Janačka i innych. Dokonał wielu nagrań radiowych i ponad 50 płyt dla renomowanych wytwórni.
Dopełnieniem działalności muzycznej Wiesława Ochmana jest reżyseria operowa. Na scenie Opery Śląskiej w Bytomiu w jego realizacji wystawiono dzieła takie jak: Don Giovanni Mozarta (1999), Traviata Verdiego (2000), Carewicz Lehára (2001), Eugeniusz Oniegin Czajkowskiego (2002), Borys Godunow Musorgskiego (2004), Carmen Bizeta (2006). W szczecińskiej Operze na Zamku wyreżyserował Krainę uśmiechu Lehára (2007), a w Teatrze Wielkim w Łodzi Eugeniusza Oniegina (2008).
Ważną dziedziną aktywności artysty jest również działalność charytatywna, prowadzona na rzecz rozmaitych instytucji i fundacji, wsparł m.in. Operę Śląską, Dom Aktorów Weteranów w Skolimowie, ratowanie zabytków Krakowa, muzea (m.in. Muzeum Adama Mickiewicza w Wilnie), szkoły artystyczne, wiele fundacji i stowarzyszeń.
Wiesław Ochman jest laureatem wielu nagród i odznaczeń, otrzymał m.in. Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Polskiej Gloria Artis”, Nagrodę Honorową Fundacji Kultury Polskiej oraz – wśród wielu innych – Ignacy Paderewski Award, Złoty Medal The American Institute of Polish Culture, Teatralną Nagrodę Muzyczną im. Jana Kiepury, Medal Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Order Uśmiechu.
Andrzej Koszewski (1922-2015); doktorat honorowy przyznany w roku 2013
Poznański kompozytor i muzykolog, twórca uznany na całym świecie przede wszystkim dzięki kompozycjom chóralnym, publicysta, naukowiec (działalność naukowa w dziedzinach historii, teorii muzyki i etnomuzykologii), w centrum jego zainteresowań badawczych znajdowały się twórczość Fryderyka Chopina, polska muzyka XX-wieczna oraz improwizacja fortepianowa; autor podręczników z zakresu teorii muzyki, m.in. pierwszego w polskim piśmiennictwie muzycznym podręcznika do nauki improwizacji fortepianowej.
Uznany pedagog Państwowej Średniej Szkoły Muzycznej (1948-1961), Liceum Muzycznego w Poznaniu (1950-1963) oraz Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu (1957-2015), dziś Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego. W poznańskiej PWSM pełnił również funkcję kierownika Katedry Kompozycji i Teorii Muzyki (1984-1987).
Różnorodna i obszerna twórczość kompozytorska Andrzeja Koszewskiego obejmuje wiele gatunków muzycznych. Znaczące działy twórczości to: wczesne dzieła, głównie instrumentalne, przeznaczone na zróżnicowane obsady, z których wiele łączyła idea nawiązania do tradycji – w tym również do muzyki Fryderyka Chopina; wśród nich ważniejsze utwory to m.in. Concert grosso (Suita w dawnym stylu) na orkiestrę smyczkową (1947), Trio na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1950), Wokaliza na temat chorału J. S. Bacha na głos wysoki i fortepian (1953), Pięć dawnych tańców na fortepian (1963). Pisał również dzieła nawiązujące do folkloru polskiego, wiele z nich zainspirował folklor wielkopolski, wśród których znaleźć można m.in. Szocza wielkopolskiego na orkiestrę (1950), Suitę kaszubską na chór mieszany (1952), Tryptyk wielkopolski (wersja I, na chór mieszany: 1963, wersja II, na chór mieszany i orkiestrę symfoniczną: 1963), Małą suitę nadwarciańską na chór mieszany (1969), Przystroje – opracowanie na fortepian siedmiu wielkopolskich śpiewek i tańców ludowych (1970), Suitę lubuską na chór żeński lub chłopięcy (1983), Trzy tańce polskie (wersja I, na chór żeński: 1988-1989, wersja II, na chór mieszany: 1989).
Jednak najważniejszą i cieszącą się największym uznaniem część jego dorobku stanowią utwory chóralne – dzieła efektowne, charakteryzujące się oryginalnym językiem dźwiękowym, utwory stale wykonywane przez setki chórów na całym świecie. Oprócz wymienionych już kompozycji inspirowanych folklorem w tym dziale dorobku wyróżnić należy sonorystyczne dzieła chóralne, takie np. jak Muzyka fa-re-mi-do-si na chór mieszany (1960), utwór, który przyniósł przełom w stylu Andrzeja Koszewskiego, również La Espero na dwa chóry mieszane (1963), Ba-No-Sche-Ro na chór mieszany (1971-1972) czy Da fischiare – trzy etiudy na zespół gwiżdżący (1973). Grupę ważnych dzieł chóralnych dopełnia twórczość o tematyce religijnej, którą kompozytor podjął szczególnie w latach 80. i 90. XX wieku; należą tu takie utwory jak: Angelus Domini na chór mieszany (1981), Trittico di messa na chór mieszany (1992), Carmina sacrata na chór mieszany (1992-1994).
Za swą różnorodną działalność artystyczną i pedagogiczną uzyskał szereg ważnych nagród, z których najważniejsze to: Nagrody Ministra Kultury i Sztuki I i II stopnia, Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży, Nagroda Związku Kompozytorów Polskich, Nagroda im. Jerzego Kurczewskiego, Statuetka „Złotego Hipolita” – wyróżnienie Towarzystwa im. H. Cegielskiego.
Stefan Kamasa (ur. 1930); doktorat honorowy przyznany w roku 2020
Jeden z najwybitniejszych polskich altowiolistów XX wieku. Absolwent klasy Jana Rakowskiego w Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu, wykształcenie uzupełniał na studiach podyplomowych w Warszawie w klasie Tadeusza Wrońskiego oraz w Paryżu u Pierre’a Pasquiera.
Zadebiutował w 1954 roku jako solista w koncercie na altówkę Béli Bartóka z Orkiestrą Filharmonii Warszawskiej pod dyrekcją Andrzeja Panufnika, czym ugruntował swą znaczącą pozycję w muzycznym świecie. Występował w ponad 30 krajach Europy, obu Ameryk i Azji. Brał udział w wielu ważnych festiwalach w takich ośrodkach jak Berlin, Salzburg, Praga, Moskwa, Zurich, Wersal, La Chaise Dieu, Baden-Baden, Alicante, Lourdes, Meksyk.
Występował z wybitnymi zespołami orkiestrowymi, m.in. z Dresdner Philharmonie, London Royal Philharmonic, Royal Philharmonic Orchestra, Orchestre National de France, Orchestre Philharmonique de Paris, Mozarteum Salzburg, RSO i Staatskapelle Berlin, SDR Frankfurt, WDR Köln, orkiestrami Filharmonii w Nürnberg, Göteborgu, Helsinkach, Salonikach, Philharmonia Hungarica, NOSPR w Katowicach oraz Filharmonii Narodowej w Warszawie, z którymi wykonał ponad 30 koncertów altówkowych.
Koncertował pod batutą wybitnych dyrygentów, jak Stanisław Skrowaczewski, Jan Krenz, Witold Rowicki, Sir Charles Groves, Hiroyuki Iwaki, Jacek Kasprzyk, Eliahu Inbal, Moshe Atzmon, Manuel Rosenthal, Henryk Czyż, Jerzy Maksymiuk, Stanisław Wisłocki, Bohdan Wodiczko, Łukasz Borowicz, Jerzy Katlewicz, Antoni Wit.
Stefan Kamasa występował w tak słynnych salach jak: Festival Hall i Wigmore Hall w Londynie, Comédie Champs-Elysées i Gaveau w Paryżu, Alte Oper we Frankfurcie, Herkules Saal w Monachium, Tonhalle w Zurichu, Sala Filharmonii w Sankt Petersburgu, Czajkowskiego w Moskwie, Smetany w Pradze, Finlandia Hall w Helsinkach, Teatro America w Hawanie, Bellas Artes w Mexico City, The Library of Congress w Waszyngtonie.
Jest uznanym kameralistą, przez ponad 20 lat koncertował z legendarnym Kwintetem Warszawskim wraz z Bronisławem Gimplem i Władysławem Szpilmanem. Był również członkiem Kwartetu Polskiego Radia i Telewizji, który tworzył wraz z Konstantym Andrzejem Kulką, Romanem Jabłońskim i Jerzy Marchwińskim.
Przez wiele lat związany był jako pedagog z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, wykształcił wielu cenionych i nagradzanych na konkursach altowiolistów. Wykładał także w Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i w Tarbes we Francji; prowadził kursy mistrzowskie m.in. we Wiedniu, w Lipsku, Sztokholmie, Petersburgu, Düsseldorfie, Gdańsku, Karlsruhe, Łańcucie, Żaganiu, Zakopanem i na Louisiana University w Stanach Zjednoczonych. Wielokrotnie zasiadał w jury krajowych i międzynarodowych konkursów muzycznych, często jako przewodniczący.
Najwięksi polscy XX-wieczni kompozytorzy pisali dla Kamasy koncerty altówkowe, których często był pierwszym wykonawców. Byli to m.in. Grażyna Bacewicz, Tadeusz Baird, Roman Palester czy Krzysztof Penderecki.
Altowiolista jest laureatem wielu prestiżowych nagród muzycznych, m.in. krytyków francuskich „Diapason d’Or” za nagranie płytowe Concerto lugubre Tadeusza Bairda, nagrody „Orfeusz” za wykonanie Koncertu altówkowego Grażyny Bacewicz podczas festiwalu Warszawska Jesień, Medalu Polihymni na Poznańskiej Wiośnie Muzycznej. Otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia, Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich, został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Polskiej Gloria Artis”.