Aktualności

Publikacje

Zapraszamy na wykład prof. Piotra Podlipniaka pt. „Związki muzyki i języka naturalnego z perspektywy ewolucyjnej”

Zapraszamy na wykład prof. Piotra Podlipniaka pt. „Związki muzyki i języka naturalnego z perspektywy ewolucyjnej”, który odbędzie się 9 marca 2021 r. o godz. 16.00 w sali nr 17 Collegium Minus Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Zdarzenie będzie transmitowane również online, chęć uczestnictwa w takiej formie prosimy zgłaszać mailowo do dra hab. Mikołaja Zgółki mzgolka@amuz.edu.pl.

 

 

Piotr Podlipniak jest profesorem UAM w Instytucie Muzykologii na Wydziale nauk o sztuce Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracę doktorską pt. „Uniwersalia jako problem badawczy muzykologii”, napisaną pod kierunkiem profesora Jana Stęszewskiego, obronił w roku 2005 na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Habilitował się na podstawie pracy „Instynkt tonalny. Koncepcja ewolucyjnego pochodzenia tonalności muzycznej” w roku 2016 także na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jego specjalności jest biomuzykologia. Wśród jego głównych zainteresowań badawczych znajdują się: specyfika kognitywna przetwarzania bodźców muzycznych, biologiczne źródła muzyczności człowieka, specyfika doświadczenia psychicznego muzyki, a także metodologia muzykologii. Brał udział w wielu interdyscyplinarnych projektach badawczych z pogranicza muzykologii i kognitywistyki. Jest autorem i współautorem licznych artykułów naukowych opublikowanych m.in. w prestiżowych czasopismach muzykologicznych takich jak Psychology of Music czy Musicae Scientiae, jak też w pismach dedykowanych innym dyscyplinom naukowym np. w Frontiers in Neuroscience czy Brain Sciences. Jego artkuły, jak i rozdziały w monografiach poświęcone są m.in. problematyce genezy zdolności muzycznych, roli efektu Baldwina w ewolucji ludzkiej muzykalności, psychologicznych uwarunkować percepcji tonalności muzycznej, interdyscyplinarnych badań redukcyjnych w muzykologii, uniwersaliów muzycznych. Jest także autorem dwóch książek: „Uniwersalia muzyczne” (Poznań 2007) oraz wspomnianej „Instynkt tonalny. Koncepcja ewolucyjnego pochodzenia tonalności muzycznej” (Poznań 2015). W swoich badaniach muzykologicznych nawiązuje do takich dyscyplin naukowych jak biologia, kognitywistyka, psychologia ewolucyjna i antropologia kulturowa. W ramach podejmowanych interdyscyplinarnych badań empirycznych zajmuje się przede wszystkim specyfiką poznawczą przetwarzania struktury muzycznej przez ludzi, a także porównaniem poznawczej specyfiki muzyki i języka naturalnego ze szczególnym uwzględnieniem roli emocji i struktur podkorowych w przetwarzaniu zjawisk syntaktycznych.

 

PUBLIKACJE

Książki:

  1. Piotr Podlipniak, Uniwersalia muzyczne, Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 2007.
  2. Piotr Podlipniak, Instynkt tonalny. Koncepcja ewolucyjnego pochodzenia tonalności muzycznej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2015.

 

Artykuły w czasopismach:

  1. Piotr Podlipniak (2004). „O pewnych uniwersalnych aspektach komunikacji muzycznej”, Res Facta Nova 7 (16), s. 97-109.
  2. Maciej Jabłoński, Piotr Podlipniak, (2008). “Music as a Medium of Communication. Two Visions of Musicology”, Interdisciplinary Studies in Musicology 7, s. 16-34. 
  3. Piotr Podlipniak, (2009). “Music: a natural phenomenon or a cultural invention? A few remarks on the currency of the polemic and its musicological consequences”, Interdisciplinary Studies in Musicology 8, s. 39-55. 
  4. Piotr Podlipniak, (2009). „Czy istnieje odrębność przetwarzania „muzycznych” aspektów mowy?”, Rocznik Kognitywistyczny 3, s. 109-116. 
  5. Piotr Podlipniak, (2010). „Słuch absolutny – poznawcza anomalia, wyjątkowa zdolność muzyczna czy adaptacja?”, Rocznik Kognitywistyczny 4, s. 153-158. 
  6. Piotr Podlipniak, Edward J. Gorzelańczyk, (2010). „Ewolucyjne źródła zdolności muzycznych a muzyka tonalna”, Episteme. Czasopismo naukowo kulturalne 11/1, s. 113-126. 
  7. Edward J. Gorzelańczyk, Piotr Podlipniak, Aniela Zator, Piotr Walecki, (2010). „Dynamika zmian przewodności skóry, jako marker odpowiedzi afektywnej na bodźce muzyczne – perspektywa neurofizjologiczna i ewolucyjna”, Episteme. Czasopismo naukowo kulturalne 11/1, s. 143-166. 
  8. Piotr Podlipniak, Aniela Zator, Edward J. Gorzelańczyk, (2010). „Percepcja słuchowa a percepcja muzyki”, Episteme. Czasopismo naukowo kulturalne 11/1, s. 369-384. 
  9. Edward J. Gorzelańczyk, Piotr Podlipniak, (2011). “Human singing as a form of bio-communication”, Bio-algorithms and med-systems 7/14, s. 79-83. 
  10. Edward J. Gorzelańczyk, Dorota Ackermann, Piotr Podlipniak, (2011). „Lateralizacja – perspektywa ewolucyjna a zaburzenia psychiczne”, Episteme. Czasopismo naukowo kulturalne 13/2, s. 81-96. 
  11. Piotr Podlipniak, (2011). „O ewolucyjnych źródłach niektórych muzycznych preferencji estetycznych”, Rocznik Kognitywistyczny 5, s. 167-174. 
  12. Piotr Podlipniak, (2012). „Muzyka jako zjawisko biokulturowe”, Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein 8, s. 61-75. 
  13. Piotr Podlipniak, (2012). „Specyficzność doświadczenia muzyki tonalnej w świetle współczesnych poglądów na adaptacyjność muzyki”, Sztuka i Filozofia 40, s. 78-90. 
  14. Piotr Podlipniak, (2014). „Muzyka i język a muzykologia systematyczna. O aktualności perspektywy językowej w badaniach nad muzycznością człowieka”, Res Facta Nova. Teksty o muzyce współczesnej 15, s. 301-318. 
  15. Piotr Podlipniak, (2014). „Domain-specific character of tonal cognition and its consequences for the semiotics of music”, Interdisciplinary Studies in Musicology 14, s. 274-297. 
  16. Podlipniak Piotr (2015). „Powstanie tonalności a kultura rytualna”, Muzyka, 236(1), s. 73-96.
  17. Podlipniak Piotr (2015). „The biological function of musical performance features”, Rocznik Kognitywistyczny, 8, s. 43–54.
  18. Piotr Podlipniak (2015). “Tonal Pitch Structure as a Tool of Social Consolidation”, International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic and Management Engineering, 9(7), s. 2320-2323.
  19. Piotr Podlipniak (2016). „The evolutionary origin of pitch centre recognition”, Psychology of Music, 44(3), s. 527-543.
  20. Edward Jacek Gorzelańczyk, Piotr Podlipniak, Piotr Walecki (2016), „Predykcyjna rola pętli korowo-podkorowych w przetwarzaniu struktury muzyki tonalnej”, EPISTEME: Czasopismo Naukowo-Kulturalne, 31(2), s. 77-86.
  21. Edward Jacek Gorzelańczyk, Piotr Podlipniak, Piotr Walecki (2016), „Perspektywy zastosowania muzyki i mowy w rozpoznawaniu i leczeniu uzależnień”, EPISTEME: Czasopismo Naukowo-Kulturalne, 31(2), s. 69-76.
  22. Piotr Podlipniak, Maciej Karpiński, Piotr Walecki, Emilia Tarnowska, Edward Jacek Gorzelańczyk (2016). „Bodźce mowne i muzyczne w badaniach osób uzależnionych”, EPISTEME: Czasopismo Naukowo-Kulturalne, 31(2), s. 87-110.
  23. Piotr Podlipniak, Piotr Walecki, Edward Jacek Gorzelańczyk (2016). „Iluzja „speech to song” jako narzędzie tworzenia bodźców do badań porównawczych mowy i muzyki”, EPISTEME: Czasopismo Naukowo-Kulturalne, 31(2), s. 57-68.
  24. Piotr Podlipniak (2016), “Commentary on ‘Dissonance/roughness and tonality perception in Lithuanian traditional Schwebungsdiaphonie’ “, Journal of Interdisciplinary Music Studies, 8(1-2), s. 56-57.
  25. Edward Jacek Gorzelańczyk, Piotr Podlipniak, Piotr Walecki, Maciej Karpiński, Emilia Tarnowska (2017). “Pitch Syntax Violations Are Linked to Greater Skin Conductance Changes, Relative to Timbral Violations – The Predictive Role of the Reward System in Perspective of Cortico–subcortical Loops”, Frontiers in Psychology, 8, art. nr 586.
  26. Piotr Podlipniak (2017). „Cechy systemów fonologicznych muzyki i mowy z perspektywy ewolucyjnej”, Investigationes Linguisticae, 36, s. 3-19.
  27. Piotr Podlipniak (2017). „Kultura jako zjawisko naturalne”, Dziedzictwo kulturowe wsi, 1, s. 11-21.
  28. Piotr Podlipniak (2017). „The neuroaesthetical basis of musical semiotics”, Interdisciplinary Studies in Musicology, 17.
  29. Piotr Podlipniak (2017). “The Role of the Baldwin Effect in the Evolution of Human Musicality”, Frontiers in Neuroscience, 11, art. nr 542.
  30. Piotr Podlipniak (2017). “Tonal qualia and the evolution of music”, Avant. Pismo Awangardy Filozoficzno-Naukowej, 8(1), s. 33-44.
  31. Piotr Podlipniak (2018), Percepcja muzyki – słuchanie muzyki czy słuchanie dźwięków. Res Facta Nova 19(28), s. 35-48.
  32. Piotr Podlipniak (2019). The Neo-Pythagorean View of Musical Structure in the Light of Music Psychology. Roczniki psychologiczne/Annals of Psychology, 22/2, s. 121-134.
  33. Mark Reybrouck, Piotr Podlipniak (2019). “Preconceptual Spectral and Temporal Cues as a Source of Meaning in Speech and Music”, Brain Sciences, 9, art. nr 53.
  34. Mark Reybrouck, Piotr Podlipniak, David Welch (2019). “Music and Noise: Same or Different? What Our Body Tells Us”, Frontiers in Psychology, 10, art. nr 1153.
  35. Piotr Podlipniak (2019). Kwestia pierwotności funkcji estetycznej muzyki w świetle znalezisk archeologicznych. Folia Praehistorica Posnaniensia, 24, s. 191-206.
  36. Piotr Podlipniak (2020). Pitch Syntax as an Evolutionary Prelingual Innovation. Musicae Scientiae, 102986492094155. https://doi.org/10.1177/1029864920941551
  37. Mark Reybrouck, Piotr Podlipniak, David Welch (2020). Music Listening as Coping Behavior: From Reactive Response to Sense-Making. Behavioral Sciences, 10, 119. https://doi.org/10.3390/bs10070119

 

Rozdziały w monografiach:

  1. Piotr Podlipniak (2003). „Czy muzyka ma charakter uniwersalny?”, w Guczalski K. (red.) Filozofia muzyki. Studia Kraków. s. 113-120
  2. Piotr Podlipniak (2004). „O tak zwanym języku sygnałów myśliwskich”, w Łysiak W. (red.) Las w kulturze polskiej III Poznań.
  3. Piotr Podlipniak (2004). „Czy treści ekspresywne muzyki mają charakter konwencjonalny?”,w Kaliszewska K.; Sakson-Obada O.; Zielona-Jenek M.; Zinczuk J. (red.) Emocja – subiektywne doświadczenie czy zdarzenie interpersonalne? Poznań. s. 151-167.
  4. Edward J. Gorzelańczyk, Piotr Podlipniak, (2006). „Poszukiwanie uniwersalnych mechanizmów przetwarzania muzyki”, w Człowiek – jego bioelektroniczna konstrukcja a percepcja muzyki,  red. A. Adamskiego, Cieszyn 2006, s. 41-48. 
  5. Piotr Podlipniak, (2006). „Związki muzyki z fonosferą lasu” w Las w kulturze polskiej IV,  red. W. Łysiaka,  Poznań: Wydawnictwo Eco, s. 453-458. 
  6. Piotr Podlipniak, (2006). „Między uniwersalnością, konwencjonalnością a indywidualnością języka muzycznego”, w Styl późny w muzyce, literaturze i kulturze, t. 2,  red. E. Borkowskiej i E. Knapika, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego,  s. 287-296. 
  7. Piotr Podlipniak, (2007). „Funkcje komunikacyjne rogu myśliwskiego” w Las w kulturze polskiej V,  red. W. Łysiaka,  Poznań: Wydawnictwo Eco, s. 359-365. 
  8. Piotr Podlipniak, (2009), „Rola aktywności muzycznej dziecka w rozwoju umiejętności komunikacji emocjonalnej”, w Sztuka dla dziecka jako forma komunikacji społecznej,  red. G. Leszczyńskiego, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka, s. 91-101. 
  9. Piotr Podlipniak, (2010). „Idea uniwersalizmu muzyki w świetle współczesnej naturalistycznej wizji człowieka”, w Händel, Haydn i idea uniwersalizmu muzyki  red. R. D. Golianka i P. Urbańskiego, Poznań: Rhytmos, s. 275-284. 
  10. Piotr Podlipniak, Edward J. Gotrzelańczyk, Piotr Walecki, (2013). „Measurement of Changes in Skin Conductance Evoked by Musical Stimuli”, w International Symposium on Biomedical Engineering and Medical Physics, IFMBE Proceedings no. 38, red. Y. Dekhtyar, A. Katashev, L. Lancere,  Berlin, Heidelberg: Springer, s. 59-62.
  11. Piotr Podlipniak, (2013). „The universal aesthetic value of tonality and the ubiquity of tonal music” w Music Function and value: Proceedings of the 11th International Congress on Musical Signification, tom. I,  red. T. Maleckiej i M. Pawłowskiej, Kraków: Akademia Muzyczna w Krakowie, s. 448-456. 
  12. Piotr Podlipniak, (2013). „Percepcja tonalności muzycznej jako szczególny rodzaj percepcji słuchowej człowieka”, w Percepcja kultury – kultura percepcji, red. J. Barskiej i E. Twardoch, Kraków – Warszawa: Uniwersytet Jagielloński, s. 119-133.
  13. Piotr Podlipniak, (2013). “Tonality as One of the 'Music-Specific’ Adaptations”, w E-proceedings of the XIIth International Congress of Musical Signification,  red. M. Reybroucka, C. Maedera, A. Helbo i E. Tarastiego, Louvain-la-Neuve: Centro di studi italiani, Université catholique de Louvain; Leuven: Section of Musicology, Katholieke Universiteit Leuven, s. 310-315.
  14. Piotr Podlipniak, (2013). „Poglądy Johna Cage’a na muzykę a kwestia instynktu muzycznego człowieka”, w Wokół ciszy. W stulecie urodzin Johna Cage’a,  red. M. Grajter, Łódź: Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, s. 57-69.
  15. Piotr Podlipniak, (2013). “Specific Emotional Reactions to Tonal Music – Indication of the Adaptive Character of Tonality Recognition”, w Proceedings of the 3rd International Conference on Music & Emotion (ICME3),  red. G. Lucka i O. Brabanta, Jyväskylä 2013.
  16. Piotr Podlipniak, (2013). „Tonalność muzyczna a kwestia adaptacyjności muzyki”, w Neuroestetyka muzyki,  red. M. Boguckiego, A. Foltyna, P. Podlipniaka, P. Przybysza i H. Winieszewskiej, Poznań: Wydawnictwo PTPN, s. 267-292.
  17. Piotr Podlipniak, Piotr Przybysz, (2013). „Sztuka, mózg, muzyka: perspektywy neuroestetyki muzyki”, w Neuroestetyka muzyki,  red. M. Boguckiego, A. Foltyna, P. Podlipniaka, P. Przybysza i H. Winieszewskiej, Poznań: Wydawnictwo PTPN, s. 11-37. 
  18. Piotr Podlipniak, Edward J. Gorzelańczyk, (2014). „The Technological and Evolutionary Aspects of Tonality as a Communicative Tool”, w Proceedings of the 9th Conference on Interdisciplinary Musicology. Conference on Interdisciplinary Musicology (CIM-14),  red. T. Klouche’a i E. Mirandy, Berlin, Germany: Springer, s. 39-42. 
  19. Piotr Podlipniak, (2014). “Pitch Centricity as an Evolutionary Innovation of Vocal Communication”, w Proceedings of the ICMPC-APSCOM 2014 Joint Conference,  red. Moo Kyoung Song, Seoul, Sought Korea: College of Music, Yonsei University, s. 4-9.
  20. Piotr Podlipniak, (2014). “The Evolutionary Origin of Gestural Meaning in Tonal Music”, w Proceedings of the XVI Nordic Musicological Congress,  red. J. Derkerta, Stockholm: Department of Musicology and Performance Studies, Stockholm University, s. 14-25.
  21. Piotr Podlipniak, (2014). „Kilka uwag na temat ontologicznej jedności muzyki”, w De Musica Verba Collectanea,  red. U. Kozłowskiej, Poznań: Rhytmos, s. 227-237.
  22. Piotr Podlipniak, (2015). “The Origin of Music and the Baldwin Effect”, w Proceedings of the 9th Triennial Conference of the European Society for the Cognitive Sciences of Music,  red. J. Ginsborg i A. Lamont, Manchester, UK. 
  23. Piotr Podlipniak, (2015). “The ability of tonality recognition as one of human-specific adaptations”, w Music, Analysis, Experience. New Perspectives in Musical Semiotics,  red. C. Maedera i M. Reybroucka, Leuven: Leuven University Press, s. 151-166.
  24. Piotr Podlipniak (2015). „Egzogenne i endogenne aspekty struktury muzyki tonalnej”, w Psychologia muzyki pomiędzy wykonawcą a odbiorcą, red. Kaleńska-Rodzaj Julia, Lawendowski Rafał, Harmonia, s. 165-180.
  25. Piotr Podlipniak (2015). „Poglądy Oskara Kolberga na genezę, naturę i rozwój muzyki w świetle wiedzy dzisiejszej i poglądów współczesnych mu badaczy”, w O dziele Oskara Kolberga w dwusetną rocznicę Jego urodzin, red.: Antyborzec Ewa, Instytut im. Oskara Kolberga, s. 357-374.
  26. Piotr Podlipniak (2016). „Biomuzykologia: początki – współczesność – przyszłość”, w Nowa muzykologia, red.: Jabłoński Maciej, Gamrat Małgorzata, PTPN, s. 85-101.
  27. Piotr Podlipniak (2016). „Muzyczne qualia tonalne jako element adaptacyjny komunikacji wokalnej człowieka w Episteme – o poznaniu filozoficznym i naukowym”, red.: Bałękowski Krzysztof, Wiatr Przemysław, Wydawnictwo Naukowe TYGIEL, s. 91-105.
  28. Piotr Podlipniak (2016). „Muzyka jako intersubiektywne zjawisko psychiczne”, w De Musica Verba Collectanea, red.: Kozłowska Urszula, Rhytmos.
  29. Piotr Podlipniak (2016). „Rewolucja kognitywna a muzykologia, czyli dlaczego potrzebne są współczesnej muzykologii redukcyjne badania interdyscyplinarne”, w Sto Lat Muzykologii Polskiej. Historia – Teraźniejszość – Perspektywy, red.: Łopatowska-Romsvik Dagmara, Patalas Aleksandra, Musica Iagellonica, s. 358-370.
  30. Piotr Podlipniak (2016). „Rola komponentów motorycznego i emocjonalnego w percepcji syntaktyki muzycznej”, w Zdrowie, psychologia, społeczeństwo – przegląd wybranych zagadnień, red.: Żołnierczuk-Kieliszek Dorota, Janiszewska Mariola, Wydawnictwo Naukowe TYGIEL, s. 162-173.
  31. Piotr Podlipniak (2017). „Musical creativity and the psychological unity of music”, w Psychology of Art and Creativity, vol. 3, red. Posłuszna Joanna, Aureus, s. 43-55.
  32. Piotr Podlipniak (2018). „Słuchanie muzyki – słyszenie dźwięków czy intencji wykonawcy?”, w Księdze pamiątkowej profesora Andrzeja Klawitera pt. „Filozof w krainie umysłów”, red. Łastowski Krzysztof, Przybysz Piotr, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 163-178.
  33. Piotr Podlipniak (2019). „The Biological Constraints on Musical Structure as the Foundations of Musical Essence”, w “Of Essence and Context. Between Music and Philosophy”, red. Rūta Stanevičiūtė, Nick Zangwill, Rima Povilionienė, Springer, s. 109-118.
  34. Piotr Podlipniak (2020). “Współczesna muzykologia wobec psychologii muzyki. O znaczeniu perspektywy psychologicznej w refleksji o muzyce”, w „Psychologia muzyki”, eds. Maria Chełkowska-Zacharewicz, Julia Kaleńska-Rodzaj, PWN, s, 27-46.
  35. Maciej Karpiński, Piotr Podlipniak, Marta Wysocka (2020). „Prozodia mowy a muzyka”, w „Prozodia, przyswajanie, badanie, zaburzenia, terapia”, eds. Marta Wysocka, Barbara Kamińska, Stanisław Milewski, Harmonia Universalis, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 102-122.