XV Międzynarodowa Konferencja z cyklu „Musica practica, musica theoretica” – Zaproszenie

W imieniu Katedry Teorii Muzyki Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu zapraszam do udziału w XV Międzynarodowej Konferencji z cyklu „Musica practica, musica theoretica” – Powtórzenie w muzyce – ontologia, aksjologia, konteksty – która odbędzie się w dniach 17-18 kwietnia 2018 roku w Sali Prezydenckiej Akademii.

W centrum badawczego obszaru poznańskich konferencji sytuuje się zawsze problematyka dzieła muzycznego oraz różnego typu relacji między teorią a praktyką kompozytorską. W ten krąg zagadnień tym razem proponujemy włączyć rozważania o konstytutywnej – na gruncie kultury muzycznej – roli kategorii powtórzenia.

Pojęcie powtórzenia/powtarzania długo pozostawało poza zakresem refleksji naukowej. Dopiero Søren Kierkegaard, w I połowie XIX wieku, podjął – dość zakresowo wąskie (bo skupione głównie na religii) – badania, które sto lat później znacząco rozwinęli Gilles Deleuze i Jacques Derrida. Przede wszystkim właśnie za sprawą tych dwóch francuskich myślicieli kategoria powtórzenia stała się jedną z tych, które pozostają w centrum uwagi współczesnej humanistyki.

Takie ukierunkowanie naukowego programu konferencji wynika z przekonania, że właśnie powtórzenie znacząco wpływa na istotę praktyki artystycznej, także muzycznej: na preferencje stylistyczne twórców, na wybór stosowanych przez nich technik i środków kompozytorskich, a ostatecznie – na kreowane w tym obrębie wartości artystyczne i estetyczne.

Ze zjawiskiem powtarzalności – rozumianym jako powtórne wystąpienie jakiegoś stanu rzeczy, w szczególności podjęcie tej samej czynności i/lub zrealizowanie tego samego rezultatu jakiejś czynności – spotykamy się nieustannie w życiu zarówno społecznym, jak i w sferze przyrody. Wydaje się jednak, że w zakresie sztuki szczególne odniesienie do pojęcia powtórzenia ma miejsce na gruncie sztuki muzycznej; można je próbować uporządkować, stawiając w pierwszym rzędzie pytanie: co jest przedmiotem, „materią” powtórzenia? Rozwiązanie tej kwestii prowadzi do uznania podstawowej dychotomii w ramach rozważanego problemu: przedmiotem powtórzenia może być zarówno dźwięk (ściślej: relacje między dźwiękami), jak i pewien model, wzorzec czy „idea” – a więc paradygmat (paradygmat może być np. formą muzyczną, stylem, konwencją twórczą, techniką kompozytorską). Powtórzenie zatem (analizowane z tej perspektywy) może funkcjonować jako środek stylistyczny, w całej gamie rodzajów i odmian, generujący zagadnienia, które mogą stać się przedmiotem obrad.

Na uwagę zasługują w szczególności następujące zakresy rozważań:

• powtórzenie a elementy wspólne zjawisk, dzieł, stanowiące o ich istocie,
• powtórzenie a tożsamość dzieła muzycznego,
• powtórzenie jako działanie prezentujące (w sposób ikoniczny) przedmioty, zjawiska, wydarzenia mające miejsce w przeszłości,
• powtarzalność a indywidualność dzieła, eklektyzm,
• powtórzenie a „urozmaicenie” muzycznej narracji,
• zakres i rodzaj powtórzenia (dosłowne – modyfikujące wzorzec, np. augmentacja, dyminucja),
• powtórzenie jako metoda postępowania twórczego (w procesie twórczym); naczelna wartość zastosowania powtórzenia,
• rola repetycji struktury muzycznej (rozumianej szeroko),
• formy muzyczne oparte na powtórzeniu, m.in.: ABA, rondo, uwertura do opery, allegro sonatowe, fuga, kanon, wariacje na temat,
• techniki kompozytorskie, np.: imitacja, echo, minimalizm,
• cytaty, autocytaty i zapożyczenia,
• kategoria ekfrazy.

Prezentacja referatu łącznie z przykładami muzycznymi nie powinna przekraczać 20 minut. Językiem konferencyjnym jest język polski oraz angielski, przy czym wygłaszaniu referatu w języku polskim powinna towarzyszyć prezentacja w języku angielskim lub przetłumaczony referat, dostarczony organizatorom do dnia 12 marca 2018 roku.

Bardzo serdecznie prosimy Państwa o zgłoszenie chęci uczestnictwa w konferencji i podanie (w języku polskim i angielskim):

• tytułu wystąpienia,
• noty biograficznej (do 400 znaków),
• abstraktu referatu (do 3000 znaków),

do dnia 15 stycznia 2018 roku.

Wszelkie dalsze informacje znajdą Państwo w dokumentach do pobrania:

XV Konferencja “Musica practica, musica theoretica” – Zaproszenie

XV Conference “Musica practica, musica theoretica” – Invitation

XV Konferencja “Musica practica, musica theoretica” – Formularz zgłoszeniowy

XV Conference “Musica practica, musica theoretica” – Application Form